- Λεπτομέρειες
Ιστορίες ηρωισμού μέσα σε έναν παγκόσμιο πόλεμο, ο οποίος για την Ελλάδα ξεκίνησε την 28η Οκτωβρίου του 1940, και ακολούθησαν τα μαύρα χρόνια της κατοχής.
Μια περίπτωση, όχι και τόσο γνωστή, είναι αυτή του φαρμακοποιού Λάμπρου Καραμερτζάνη, συγγενή της αγωνίστριας Λέλας Καραγιάννη, ο οποίος βοήθησε σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής να σωθούν πολλοί Εβραίοι. Για την ηρωική του στάση συμπεριλήφθηκε το 1991 στο Πάνθεον των Δικαίων των Εθνών.
Από τους 77.377 Εβραίους που ζούσαν στην ελληνική επικράτεια πριν αρχίσει ο διωγμός, επέζησαν 10.226 (ποσοστό μείωσης πληθυσμού -86%). Σε κάποιες περιοχές συναντούμε υψηλά ποσοστά διάσωσης (Αθήνα, Βόλος, Λάρισα, Ζάκυνθος κ.ά.), ενώ σε άλλες σχεδόν ολοκληρωτικό αφανισμό (Θεσσαλονίκη, Βέροια, Κέρκυρα κ.ά.). Τα κριτήρια που έπαιξαν ρόλο είχαν να κάνουν με τις σχέσεις μεταξύ Εβραίων και τοπικού πληθυσμού, το μέγεθος, τη γεωγραφική θέση, την οικονομική ισχύ και το βαθμό αφομοίωσης της κάθε κοινότητας, τη στάση των ελληνικών αρχών και την παρουσία αντιστασιακών ομάδων στην περιοχή.
Ο Καραμερτζάνης εκείνη την εποχή διατηρούσε φαρμακείο στην οδό Πατησίων 145, στάση Κεφαλληνίας, ενώ ήταν πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και διευθυντής της εφημερίδας «Εφημερίς των Φαρμακοποιών».
Περισσότερα: ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΜΕΡΤΖΑΝΗΣ: Ο ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΠΟΥ ΕΣΩΣΕ 2.000 ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΝΑΖΙ
- Λεπτομέρειες
Κατά το σχολικό έτος 2021-2022, το 3ο Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου (Γέφυρα Θεσσαλονίκης) ίδρυσε και υλοποίησε ένα νέο Ευρωπαϊκό Έργο «Εtwinning» με τίτλο "Αnne Frank, a kid like you". Συνεργάστηκαν εκπαιδευτικοί, μαθητές και μαθήτριες από την Ισπανία και την Ελλάδα.
Οι μαθητές και οι μαθήτριες όλων των σχολείων που συμμετείχαν διάβασαν αποσπάσματα από το "Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ", έμαθαν για τη ζωή της και για την ιστορία του ημερολογίου της και έκαναν εργασίες για το Ολοκαύτωμα.
Μιλήσαμε για τις εβραϊκές κοινότητες, το παρελθόν και το παρόν τους, τα ήθη και τις παραδόσεις τους, ζωγραφίσαμε, μετείχαμε σε forum, επικοινωνήσαμε..
Περισσότερα: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ
- Λεπτομέρειες
Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων αποτελεί ένα από τα πλέον αποτρόπαια εγκλήματα στην ελληνική Ιστορία. Από τους 77.000 Εβραίους που ζούσαν στην Ελλάδα τις παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μόλις 10.000 κατάφεραν να επιβιώσουν από τα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης.
Δυστυχώς, το σχεδόν ολοκληρωτικό ξερίζωμα των Ελλήνων Εβραίων δεν έχει πάρει τη θέση που του αντιστοιχεί, τόσο στην επίσημη ιστορία, όσο και στην συλλογική μνήμη. Παράλληλα, συνήθως αποσιωπάται το πώς αντιμετωπίστηκαν μεταπολεμικά οι επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος από το ελληνικό κράτος και τις τοπικές κοινωνίες.
Στο πλαίσιο των Eteron History Podcasts, ο Γιάννης Αλμπάνης συζητάει με την ιστορικό Ρίκα Μπενβενίστε για το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων. Η κα Μπενβενίστε διδάσκει Μεσαιωνική Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Βόλου κι έχει κάνει σημαντικές μελέτες για το Ολοκαύτωμα. Η συζήτηση μαζί της επιχειρεί να φωτίσει πτυχές της ναζιστικής θηριωδίας που δεν είναι γνωστές στο ευρύ κοινό, αλλά και να εμβαθύνει στα πολιτικά και φιλοσοφικά ερωτήματα που θέτει η μελέτη του Ολοκαυτώματος.
- Λεπτομέρειες
της Σοφίας Παπαδοπούλου
Όταν η Ρόζα πέρασε τη σιδερόφραχτη πύλη του Άουσβιτς, το καταγάλανο βλέμμα της «φουρτούνιασε» με όσα αντίκρισε στην πίσω πλευρά της «πύλης της κολάσεως». Με βήμα βαρύ, ανήμπορη να βάλει τις σκέψεις της σε τάξη και να εκφράσει με λόγια τα συναισθήματα που την κατέκλυζαν εκείνη τη στιγμή, άρχισε να περπατά πλάι πλάι με τη Δώρα και την Ολυμπία, ακολουθώντας σχεδόν μηχανικά τον ξεναγό ανάμεσα στα μουντά κτίρια με την αιματοβαμμένη ιστορία.
«Έμεινα άφωνη. Ήταν τρομακτικό... Δεν είναι κάτι που μπορείς να το διαχειριστείς "απλά"», εξηγούσε λίγο καιρό αργότερα, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η 16χρονη μαθήτρια του 7ου Λυκείου Θεσσαλονίκης, που μαζί με τις συμμαθήτριές της βίωσαν μια «εμπειρία ζωής»: την επίσκεψη στο στρατόπεδο - κολαστήριο της μηχανής θανάτου του Γ' Ράιχ.
Η κατάκτηση της έκτης θέσης στον μαθητικό διαγωνισμό δημιουργίας ταινίας μικρού μήκους (βίντεο), με θέμα «Το Ολοκαύτωμα και οι Έλληνες Εβραίοι», που διοργάνωσε η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, ήταν αυτή που έδωσε στη Ρόζα Μάτη, τη Δώρα Παπαβασιλείου και την Ολυμπία Σαπουνίδου τη δυνατότητα να επισκεφθούν στις αρχές του περασμένου Ιουλίου τον τόπο, που έγινε συνώνυμο του μαρτυρίου και βασανιστηρίων που δεν χωρά ο ανθρώπινος νους.
- Λεπτομέρειες
Το καλοκαίρι του 2022 συμπληρώθηκαν 80 χρόνια από την πρώτη απέλαση εβραϊκών οικογενειών στο Άουσβιτς από τους Ναζί.
Παρ’ όλο που οι Ναζί απέλασαν εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίους, άνδρες και γυναίκες, σε μέρη όπου συνέβησαν τραγικά γεγονότα, δεν υπήρχαν φωτογραφίες που να καταγράφουν τα εν λόγω εγκλήματα. Επιπλέον, δεν υπάρχουν καν φωτογραφικά ντοκουμέντα από το Βερολίνο, την τότε πρωτεύουσα των Ναζί και την πόλη με τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα.
Η έλλειψη φωτογραφιών είναι ένα ζήτημα με μεγάλη σημασία. Σε αντίθεση με το παρελθόν, οι ιστορικοί συμφωνούν πλέον ότι οι φωτογραφίες και τα φιλμ θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη ως πρωτογενείς πηγές για την έρευνά τους. Οι πηγές αυτές μπορούν να συμπληρώσουν την ανάλυση διοικητικών εγγράφων και μαρτυριών από επιζώντες και κατά συνέπεια να μας βοηθήσουν να έχουμε μια καλύτερη εικόνα για τις διώξεις εναντίον των Εβραίων από τους Ναζί.
Σε άρθρο του στην ιστοσελίδα «The Conversation», o ιστορικός Βολφ Γκρούνερ, ο οποίος κατάγεται από τη Γερμανία αλλά διδάσκει στις ΗΠΑ, αναφέρει ότι ερευνά το εν λόγω θέμα εδώ και 30 χρόνια και έχει εκδώσει 10 βιβλία για το Ολοκαύτωμα.
Περισσότερα: ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ: ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΣΟΦΙΤΕΣ ΚΑΙ ΑΡΧΕΙΑ «ΦΩΤΙΖΟΥΝ» ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΘΥΜΑΤΩΝ