Στις 24.10.2024 τα Eκπαιδευτήρια Γιαννόπουλου διοργάνωσαν εκδήλωση για την παρουσίαση του 2τομου έργου «ΑΟΥΣΒΙΤΣ: Το σύμβολο της ρίζας του κακού - Η εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων», το οποίο αποτελεί καρπό ενός ολοκληρωμένου και διεισδυτικού εκπαιδευτικού προγράμματος για το Ολοκαύτωμα στο οποίο συμμετείχαν μαθητές του Λυκείου του, με την επίβλεψη των καθηγητών τους και του Διευθυντή του Λυκείου κ. Θωμά Μαλάμη. (Δείτε εδώ περισσότερα για το βιβλίο. Τόμος Α εδώ– Τόμος Β εδώ). Το ΚΙΣΕ και το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος συνεργάστηκαν με το σχολείο παρέχοντας υλικό.
Της έκδοσης του βιβλίου είχε προηγηθεί σειρά πολύμηνων εκπαιδευτικών δράσεων, όπως επισκέψεις στο Χαϊδάρι και στο Δίστομο, αλλά και στη Νυρεμβέργη, με αποκορύφωμα την επίσκεψη στο Άουσβιτς (βίντεο εδώ). Μαζί με τις σχολικές εργασίες και την επεξεργασία πληθώρας ιστορικού υλικού, η βιωματική εμπειρία των επισκέψεων προσέδωσε μια βαθύτερη έννοια στην προσέγγιση της ιστορίας και τα πανανθρώπινα μηνύματα που προκύπτουν από το Ολοκαύτωμα.
Αναλυτική παρουσίαση των δύο βιβλίων που ήταν αφιερωμένα στο Ολοκαύτωμα και στους Εβραίους της Ελλάδος, έγινε από τον Διευθυντή του Λυκείου κ. Θωμά Μαλάμη, ο οποίος αναφέρθηκε στις εργασίες των μαθητών, στα περιεχόμενα των δύο τόμων και στη σημασία των εκπαιδευτικών δράσεων για τη γαλούχηση της νέας γενιάς.
Η εκδήλωση ήταν πλαισιωμένη με έκθεση της Πολωνικής Πρεσβείας για το Άουσβιτς, έκθεση της διακεκριμένης φωτογράφου Ρενέ Ρεβάχ με τίτλο “TEHOM” (Άβυσσος), έκθεση έργων μαθητών του Lauder Σχολείου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών, έκθεση έργων μαθητών και εκπαιδευτικών των εκπαιδευτηρίων Γιαννόπουλου, βιωματικά εργαστήρια για μαθητές του νηπιαγωγείου και του Δημοτικού, απαγγελίες ποιημάτων και κείμενων εγκλείστων του Άουσβιτς καθώς και θεατρικά δρώμενα μαθητών.
Πριν την έναρξη της εκδήλωσης ομάδες μαθητών ξενάγησαν τους προσκεκλημένους στις εκθέσεις.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμό: η Υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Σοφία Βούλτεψη, ο Δήμαρχος Γλυφάδας κ. Γιώργος Παπανικολάου, ο Γενικός Γραμματέας Ευάλωτων Πολιτών κ. Ηρακλής Μοσκώφ, ο πρώην Υπουργός κ. Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος κ. Βίκτωρ Ελιέζερ, ο Διευθυντής του Lauder Σχολείου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών κ. Γ. Κανέλλος κ.α. Επίσης, αναγνώστηκε μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίος που δημοσιεύεται και στο βιβλίο για το Ολοκαύτωμα .
Όπως τόνισε η Υφυπουργός Μετανάστευσης κ. Βούλτεψη: «σήμερα, συνυπάρχουν ο κίνδυνος της λήθης και της ισοπέδωσης της ιστορικής μνήμης με την επανεμφάνιση του πρωτοφασιμού, που φορά ένα διαφορετικό, αθώο προσωπείο, μια χαμογελαστή μάσκα κάτω από την οποία κρύβεται η πιο απεχθής μορφή της μισαλλοδοξίας».
Η κ. Βούλτεψη αναφερόμενη στην επίσκεψη των μαθητών μεγαλύτερων τάξεων στο Άουσβιτς, «το μεγαλύτερο από τα κολαστήρια της ναζιστικής Γερμανίας» επεσήμανε ότι «αυτά τα παιδιά δεν θα υποκύψουν ποτέ στη λεγόμενη ‘γοητείας της βίας’. Θα μεταλαμπαδεύσουν στην επόμενη γενιά τα ιδανικά της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Ήρθαν σε επαφή με το πραγματικό πρόσωπο του ναζισμού. Αυτή η διαδικασία θα τα βοηθήσει να ανιχνεύσουν και τα άλλα κρυφά, ωραιοποιημένα πρόσωπα του πρωτοφασισμού, που επανέρχεται ξανά και ξανά με διαφορετικό κάθε φορά αφήγημα».
Από την πλευρά του ο Δήμαρχος Γλυφάδας εξέφρασε τη συγκίνησή του για τα πώς οι μαθητές προσέγγισαν το θέμα, πώς το αφομοίωσαν και πώς μετέφεραν το μήνυμα της ειρήνης.
Ο Γ.Γ. του ΚΙΣΕ Β. Ελιέζερ στην ομιλία του τόνισε, μεταξύ άλλων: «Μια επίσκεψη λοιπόν στο Άουσβιτς, γίνεται κυρίως για να διδάσκει ότι εύκολα μια κοινωνία μπορεί να οδηγηθεί στο δρόμο του «απόλυτου κακού», εκεί όπου οι άνθρωποι μετατρέπονται σε αριθμούς, ανεξίτηλα χαραγμένους στο μπράτσο, όταν εμείς οι ίδιοι δεν θωρακίζουμε τις αξίες της δημοκρατίας και του ανθρωπισμού. Γιατί το «απόλυτο κακό» δεν ξεκίνησε από το Άουσβιτς. Ξεκίνησε από τη ρητορική μίσους και κατέληξε στο Άουσβιτς». Γι΄αυτό και εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, όπως αυτή των Εκπαιδευτηρίων Γιαννόπουλου, και εργασίες, όπως αυτές των μαθητών του που δημοσιεύονται στο βιβλίο και παρουσιάζονται σήμερα εδώ, αποτελούν έργα ευθύνης και αναζωπυρώνουν την ελπίδα μας για το μέλλον».
Την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2024 πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της νέας περιοδικής έκθεσης με τίτλο «Καρυά 1943. Kαταναγκαστική Εργασία και Ολοκαύτωμα», που παρουσιάζεται ταυτόχρονα στο Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος και στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138, Αθήνα) και είναι αφιερωμένη στο θέμα της καταναγκαστικής εργασίας των Ελλήνων Εβραίων κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.
Η βραδιά ξεκίνησε από το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος με ένα μικρό κύκλο επίσημων καλεσμένων και με έμφαση στους απογόνους των ελάχιστων επιζώντων της Καρυάς. Η διευθύντρια του Μουσείου, Ζανέτ Μπαττίνου, υποδέχθηκε τους παρευρισκόμενους και έκανε μια σύντομη εισαγωγή σχετικά με το χρονικό της έκθεσης, τους παράγοντες που συμμετείχαν στην ιδέα, τον αρχικό σχεδιασμό και την τελική μορφή της.
Οι πέντε φορείς συνεργασίας, το Κέντρο Τεκμηρίωσης Ναζιστικής Καταναγκαστικής Εργασίας του Ιδρύματος Τοπογραφία του Τρόμου, το Ίδρυμα Μνήμης για τους Δολοφονηθέντες Εβραίους της Ευρώπης και το Πανεπιστήμιο του Όσναμπρουκ από τη Γερμανία, το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος και το Μουσείο Μπενάκη από την Ελλάδα, εργάστηκαν πάνω σε αυτό το πρόγραμμα, στον πυρήνα του οποίου βρίσκεται η θαυμαστή ανακάλυψη και απόκτηση και κυρίως η επακόλουθη μακρά και σχολαστική έρευνα ενός λευκώματος φωτογραφιών από τα χρόνια του Πολέμου, που αγόρασε ο Ανδρέας Ασσαέλ από τη Θεσσαλονίκη, ενώ χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα για τη Μνήμη, την Ευθύνη και το Μέλλον και τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνίδας Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και της Γερμανίδας Υφυπουργού Πολιτισμού και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Claudia Roth.
Στη συνέχεια, η κ. Μπαττίνου τόνισε το ρόλο του ΕΜΕ να υπηρετήσει το καθήκον της μνήμης και να παρουσιάσει τα γεγονότα, τον τόπο της Καρυάς και τις ιστορίες ζωής των λίγων επιζώντων, των οποίων οι μαρτυρίες ρίχνουν φως στη σκληρή καθημερινότητα και τους μαρτυρικούς θανάτους των καταναγκαστικών εργατών, οι περισσότεροι από τους οποίους άφησαν την τελευταία τους πνοή στη χαράδρα. Επίσης, να διαδώσει το μήνυμα της δικής μας ευθύνης για την ασφάλεια του κόσμου μας σήμερα, εμπλέκοντας τα νεαρά μυαλά μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα για τα σχολεία και τις ομάδες που τα επισκέπτονται.
Ευχαρίστησε τους Γερμανούς εταίρους, που εμπιστεύτηκαν στο ΕΜΕ αυτό το αξιόλογο πρόγραμμα, τον ιστορικό Δρ Ιάσονα Χανδρινό και τον συντονιστή Αλέξιο Ντετοράκη, καθώς και τον Έλληνα εταίρο, το Μουσείο Μπενάκη και τον διευθυντή του Γιώργο Μαγγίνη, που πρόθυμα συμπορεύτηκαν με το ΕΜΕ και εργάστηκαν για την επιτυχή ολοκλήρωση της έκθεσης.
Κατόπιν, απηύθυνε χαιρετισμό η κ. Σταυρούλα - Βίλλυ Φωτοπούλου, Διευθύντρια Σύγχρονης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ακολουθούμενη από την Dr. Christine Glauning, Διευθύντρια του Κέντρου Τεκμηρίωσης Ναζιστικής Καταναγκαστικής Εργασίας του Ιδρύματος Τοπογραφία του Τρόμου, που μοιράστηκε με τους παρευρισκόμενους την εμπειρία της. Πριν οι καλεσμένοι αφήσουν το ΕΜΕ για να μεταφερθούν στο Μουσείο Μπενάκη για το δεύτερο μέρος των εγκαινίων, πήρε το λόγο ο κ. Ανδρεάς Ασσαέλ ενώ οι χαιρετισμοί ολοκληρώθηκαν με τον πρόεδρο του ΕΜΕ, κ. Μίκη Μοδιάνο.
Τα εγκαίνια συνεχίστηκαν στο Μουσείο Μπενάκη, όπου τους επισήμους και το κοινό υποδέχθηκε με ομιλία του ο επιστημονικός διευθυντής κ. Γιώργης Μαγγίνης. Ακολούθησαν οι ομιλίες της Υπουργού Πολιτισμού κ. Λίνας Μενδώνη, του πρέσβη της Γερμανίας στην Ελλάδα κ. Αντρέας Κίντλ και του κ. Ανδρέα Ασσαέλ, του ερευνητή και συγγραφέα που έφερε στο φως της δημοσιότητας την τραγική ιστορία του κάτεργου της Καρυάς. Χαρακτηριστική είναι και η παράλληλη κυκλοφορία του βιβλίου του κ. Ασσαέλ, με τίτλο «Στα κάτεργα του θανάτου. Ένα οδοιπορικό στα καταναγκαστικά ναζιστικά έργα Χριστιανών και Εβραίων στην Ελλάδα με 350 ανέκδοτες εικόνες», (εκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2024). Συμβολική παρουσία στην εκδήλωση των εγκαινίων ήταν η Μπέρτα Καράσσο, εγγονή του Τζάκο Καράσσο, από τη Θεσσαλονίκη, που επέζησε από την καταναγκαστική εργασία στην Καρυά, η οποία μίλησε για την ιστορία του παππού της.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 16 Φεβρουαρίου 2025 στο Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος και στο Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138.
ΕΒΡΑΪΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ I Νίκης 39, Σύνταγμα I 210 3225582 I Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή: 9:00 – 16:00, Κυριακή: 10:00-16:00, Σάββατο: κλειστά Ι Γενική τιμή εισιτηρίου: €10, €8
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ / ΠΕΙΡΑΙΩΣ 138 I Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου Αθήνα I 210 3453111 Ι Ωράριο λειτουργίας: Πέμπτη & Κυριακή: 10:00-18:00, Παρασκευή & Σάββατο:10:00-22:00, Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη: κλειστά Ι Τιμή εισιτηρίου έκθεσης: €6,€5
ΣΧΕΤΙΚΑ:
-ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ «ΚΑΡΥΑ 1943. KΑΤΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ»
https://kis.gr/index.php/politistika-menu/karya-1943-katanankastike-ergasia-kai-olokautoma
-ΤΟ ΒΗΜΑ, 19.10.2024: «Καρυά 1943»: Πώς ήρθε στο φως μία άγνωστη σελίδα του Ολοκαυτώματος
https://www.tovima.gr/2024/10/19/culture/karya-1943-pos-irthe-sto-fos-mia-agnosti-selida-tou-olokaytomatos/
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ, έκανε την παρακάτω ανάρτηση στον λογαριασμό του στο X:
«Ένα χρόνο μετά τις φρικτές τρομοκρατικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, δεν ξεχνάμε. Ο λαός του Ισραήλ έχει το δικαίωμα να ζει με ασφάλεια. Επαναλαμβάνουμε επίσης την έκκλησή μας για την άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων. Κοιτάζοντας μπροστά, η περιοχή πρέπει να έχει μια ευκαιρία για ειρήνη και ασφάλεια για όλους, ξεκινώντας με κατάπαυση του πυρός».
ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ, 7.10.24
Το μήνυμα πως το Ισραήλ θα επικρατήσει στον πολυμέτωπο πόλεμο απέναντι στον «ιρανικό άξονα της τρομοκρατίας» στη Μέση Ανατολή στέλνει με άρθρο του στα «Παραπολιτικά» ο πρέσβης της χώρας στην Ελλάδα, Νόαμ Κατς. Κάνει λόγο για μια «υπαρξιακή απειλή», τονίζοντας πως στόχος των ένοπλων ομάδων που υποστηρίζονται από το Ιράν είναι η «αποσταθεροποίηση της περιοχής και η επιδίωξη της καταστροφής του Ισραήλ».
Περισσότερα: ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΠΡΕΣΒΗ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΑΠΟ ΤΗ ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ 7.10.2023
Θα ήθελα να στείλω τις θερμότερες ευχές μου για ειρήνη, χαρά και υγεία για το νέο έτος 5785 σε όλους τους Εβραίους στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η εβραϊκή ζωή θα ανθήσει, δεν θα κρυφτεί. Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι οι Εβραίοι στην Ευρώπη μπορούν να οραματιστούν το μέλλον τους και να ζήσουν τις ζωές τους χωρίς να ανησυχούν για την ασφάλειά τους, χωρίς αντισημιτισμό και σύμφωνα με τις θρησκευτικές και πολιτιστικές παραδόσεις τους.
Περισσότερα: ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ Ε.Ε. ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ ΣΧΟΙΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΡΟΣ ΑΣΑΝΑ 5785