- Λεπτομέρειες
ΗΠΑ
Στις 23 Δεκεμβρίου 2009, ο Ραββίνος Άντριου Μπέικερ, Διευθυντής της Αμερικανικής Εβραϊκής Επιτροπής, τοποθετήθηκε ξανά στη θέση του Προσωπικού Αντιπροσώπου για την Καταπολέμηση του Αντισημιτισμού του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ). Ο διεθνής κυβερνητικός αυτός οργανισμός περιλαμβάνει 56 μέλη στα οποία συγκαταλέγονται όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, ο Καναδάς και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο νέος Πρόεδρος του ΟΑΣΕ, Κανάτ Σαουνταμπάγιεφ, υπουργός Εξωτερικών του Καζακστάν, που έκανε τη σχετική ανακοίνωση, μίλησε με κολακευτικά σχόλια για το σημαντικό έργο που επιτέλεσε ο Μπέικερ από τότε που τοποθετήθηκε για πρώτη φορά σε αυτήν τη θέση, τον περασμένο Ιανουάριο.
Κατά τη διάρκεια του 2009, ο Μπέικερ ταξίδεψε ως εκπρόσωπος του ΟΑΣΕ σε όλη την Ευρώπη και συνέταξε πλήθος λεπτομερών αναφορών σχετικά με τον αντισημιτισμό στη Βοσνία, στην Ουγγαρία, στη Λεττονία, στη Ρουμανία, στη Σλοβακία και στην Ισπανία.
«Η εμπιστοσύνη που επέδειξε ο ΟΑΣΕ στο πρόσωπο του Άντριου Μπέικερ είναι πολύ σημαντική για όλους εκείνους που ελπίζουν στο χτίσιμο ενός κόσμου πιο ειρηνικού, όπου θα έχουν εκλείψει ο αντισημιτισμός και κάθε άλλη μορφή μίσους», είπε ο Ντέιβιντ Χάρις, Διευθυντής της Αμερικανικής Εβραϊκής Επιτροπής. «Εμείς, στην Αμερικανική Εβραϊκή Επιτροπή, είμαστε εξαιρετικά υπερήφανοι για την αναγνώριση και την ευκαιρία που δίνεται στον Άντριου Μπέικερ να μεσολαβεί, σε κυβερνητικό επίπεδο, και να συμβάλει, έτσι, στην καταπολέμηση του αρχαιότερου μίσους στον κόσμο, του αντισημιτισμού».
Ο Ραββίνος Μπέικερ συνεργάζεται εδώ και πολλά χρόνια με κυβερνήσεις και εβραϊκές κοινότητες σε όλη την Ευρώπη για να προωθήσει τη μάχη ενάντια στον αντισημιτισμό. Έχει απευθύνει ομιλίες σε σεμινάρια του ΟΑΣΕ και έχει ασχοληθεί εκτενώς με ένα πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από τον Οργανισμό, που αφορά στη θέσπιση αποτελεσματικής νομοθεσίας για τον έλεγχο και την αντιμετώπιση του αντισημιτισμού.
(AJC, 23.12.2009)
ΑΥΣΤΡΙΑ
Στις 22.12.09 η κυβέρνηση της Αυστρίας αποφάσισε να καταβάλει αποζημίωση ύψους 28,5 εκατομμυρίων δολαρίων για την αποκατάσταση των εβραϊκών νεκροταφείων της χώρας τα οποία βρίσκονται σε άθλια κατάσταση για παραπάνω από έξι δεκαετίες, από το τέλος της βίαιης ναζιστικής εποχής.
Η αναγγελία, της οποίας είχε προηγηθεί συνάντηση υψηλού επιπέδου στην καγκελαρία, ήρθε ύστερα από πολυετή πικρία και άοκνες προσπάθειες από την πλευρά των εβραϊκών οργανισμών.
(Haaretz, 23.12.2009)
ΙΣΡΑΗΛ
Το Ισραήλ ζητεί από το Βατικανό να ανοιχθούν τα εκκλησιαστικά αρχεία που αφορούν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το αίτημα αυτό ήρθε ύστερα από την απόφαση του Πάπα Βενέδικτου να επανέλθει το ζήτημα της αγιοποίησης του Πάπα Πίου του Ζ΄ ο οποίος έχει κατηγορηθεί για την αδράνειά του και τη μη ανάληψη οποιασδήποτε πρωτοβουλίας για τη διάσωση Εβραίων κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος.
Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, Γιγκάλ Παλμόρ, είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο Τύπου ότι η υποψηφιότητα για αγιοποίηση του Πάπα Πίου του Ζ΄ δεν επηρεάζει το Ισραήλ αλλά την Καθολική Εκκλησία. Ωστόσο, είπε, το άνοιγμα των αρχείων είναι σημαντικό διότι πρέπει να επιτραπεί στους ιστορικούς να κρίνουν τις ενέργειες του Πάπα κατά τη διάρκεια του Πολέμου.
(AFP, EJC, 21.12.2009)
- Λεπτομέρειες
ΗΠΑ
Ο Τζόζεφ Μπόντερ, κάτοικος Νιου Τζέρσεϊ από το 1963, είχε κρυφτεί κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος σε μία μικρή πολωνική πόλη για να γλυτώσει από τους Ναζί. Εκεί του πρόσφερε καταφύγιο ένας μη Εβραίος, ο Μπρόνισλαβ Φουρίτα.
Μετά το τέλος του Πολέμου, οι δύο άνδρες ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους και δεν έτυχε να ξανασυναντηθούν για τα επόμενα 65 χρόνια. Οι δρόμοι τους διασταυρώθηκαν και πάλι την παραμονή της Ημέρας των Ευχαριστιών του 2009, όταν ο Φουρίτα πήγε στην Πολωνία για να μείνει με τον Μπόντερ για μία εβδομάδα και να παραστεί στο ετήσιο δείπνο του Εβραϊκού Ιδρύματος για τους «Δίκαιους των Εθνών» κατά τη διάρκεια του οποίου τιμήθηκε και του απονεμήθηκε ο σχετικός τίτλος.
(EJC, 26.11.2009)
ΑΓΓΛΙΑ
Πανεπιστήμιο του Λονδίνου ανακοίνωσε ότι πρόκειται να δημιουργηθεί το πρώτο Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο της Αγγλίας που θα ασχολείται με τη μελέτη του αντισημιτισμού. Το Ινστιτούτο, που θα λειτουργήσει στο Κολλέγιο Birkbeck, θα παρέχει μαθήματα για τον αντισημιτισμό σε πτυχιούχους και σε σπουδαστές καθώς και σε δασκάλους, αλλά και σε στελέχη εβραϊκών οργανσιμών.
Το Ινστιτούτο θα εγκατασταθεί δίπλα στην παλαιότερη παγκοσμίως βιβλιοθήκη για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος, τη Βιβλιοθήκη Weiner, η οποία θα μεταφερθεί στο Κολλέγιο για να εμπλουτίσει τις ερευνητικές και διδακτικές δυνατότητες του Ινστιτούτου Αντισημιτισμού. Η Βιβλιοθήκη Weiner έχει τη μεγαλύτερη συλλογή υλικού για το Ολοκαύτωμα στην Αγγλία, η οποία περιλαμβάνει πολλά βιβλία της Ναζιστικής προπαγάνδας για τα σχολεία και τα παιδιά, χειρόγραφα που σχετίζονται με τη δίκη της Νυρεμβέργης αλληλογραφία Εβραίων προσφύγων, καθώς και προσωπικές μαρτυρίες 1.300 επιζώντων του Ολοκαυτώματος.
Το Ινστιτούτο θα χρηματοδοτηθεί με δωρεά 1.5 εκατομμυρίων λιρών Αγγλίας από το φιλανθρωπικό Ίδρυμα «PearsFoundation», το οποίο συστάθηκε το 1992.
Εκτός από το πρόγραμμα σπουδών το Κολλέγιο θα κάνει και έρευνες πάνω στο θέμα του αντισημιτισμού. Το αντικείμενο των σπουδών στο Ινστιτούτο θα περιλαμβάνει μαθήματα για τον εθνικισμό και τις εθνικές διαμάχες, τη θρησκεία, την κοινωνία και την πολιτική, τις φυλές και τα έθνη.
Σχετικά με τη δημιουργία του νέου αυτού Τμήματος ο υπεύθυνος του Πανεπιστημίου δήλωσε: «Το Birkbeck προσφέρει έναν απαράμιλλο συνδυασμό πείρας στον τομέα του αντισημιτισμού και της ανεκτικότητας καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα επιστημών, από τις πολιτικές επιστήμες στις ψυχοκοινωνικές μελέτες και από την ιστορία στο νόμο».
Ο πρόεδρος του Ιδρύματος Pears, κ. Trevor Pears, σε δηλώσεις του τόνισε πως η δημιουργία του Ινστιτούτου για τον Αντισημιτισμό θα καλύψει ένα κενό που υπάρχει στα βρετανικά πανεπιστήμια. Χαρακτηριστικά ανέφερε: «Πιστεύουμε ότι η μελέτη του αντισημιτισμού είναι ζωτικής σημασίας στην κατανόηση όλων των μορφών ρατσισμού και ξενοφοβίας. Αυτό που μας ανησυχεί είναι πως ο αντισημιτισμός δεν έχει κατανοηθεί σωστά και αντιμετωπίζεται ως ένα εβραϊκό ζήτημα. Πιστεύουμε ότι ο αντισημιτισμός είναι μια «κοινωνική ασθένεια» και πως η αύξησή του δείχνει πως κάτι δεν πάει καλά στην κοινωνία».
Για την αύξηση του αντισημιτισμού το 2009 έχουν γίνει επισημάνσεις από αρκετές εξέχουσες προσωπικότητες. Ο Αρχιραββίνος της Μ. Βρετανίας Jonathan Sacks, σε συνέντευξή του στους «Times» δήλωσε ότι το Διαδίκτυο είχε δημιουργήσει ένα νέος είδος ευρύτερου αντισημιτισμού.
Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2009, ο Οργανισμός «Ενίσχυση των Κοινοτήτων», ο οποίος ασχολείται με την καταγραφή επιθέσεων σε Εβραίους, κατέγραψε στη Μεγάλη Βρετανία 609 αντισημιτικά γεγονότα, αριθμός μεγαλύτερος από διπλάσιος από το μέσο όρο ενός έτους.
(E.J.C., 26.11.09)
ΙΣΡΑΗΛ
Το Μουσείο Ολοκαυτώματος του Yad Vashem, που εδρεύει στην Ιερουσαλήμ, έλαβε πρόσφατα ένα παράξενο αίτημα από τον εγγονό του διαβόητου διοικητή του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς, Ρούντολφ Χες. Ο εγγονός του Χες, Ράϊνερ, πρότεινε προς πώληση στο Μουσείο προσωπικά αντικείμενα του παππού του (!). Σε επιστολή με θέμα «Σπάνια αντικείμενα, Άουσβιτς, Διοικητής Χες», που έστειλε ο Ράϊνερ στο Yad Vashem, γράφει: «Τα αντικείμενα από την κληρονομιά του Ρούντολφ Χες περιλαμβάνουν μία άφλεκτη βαλίτσα με επίσημα ναζιστικά σύμβολα, δώρο του Χίμλερ, ένα χαρτοκόπτη, φωτογραφικές διαφάνειες από το Άουσβιτς που δεν έχουν δημοσιευτεί και επιστολές από την περίοδο της αιχμαλωσίας στην Κρακοβία».
Η Διοίκηση του Yad Vashem σοκαρίστηκε από αυτή την πρόταση και την απέρριψε χωρίς δεύτερη σκέψη. Οι υπεύθυνοι του Μουσείου εξέφρασαν την αποστροφή τους για το γεγονός ότι συγγενής του Χες προσπάθησε να βγάλει χρήματα από τη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος.
Το Yad Vashem ξεκαθάρισε στον Ράϊνερ Χες πως το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να δωρίσει τα συγκεκριμένα αντικείμενα με σκοπό τη διαιώνιση των εγκλημάτων του Ναζισμού.
(Ε.J.C., 16.11.2009)
- Λεπτομέρειες
ΡΟΥΜΑΝΙΑ
Τον περασμένο Οκτώβριο έγιναν στο Βουκουρέστι τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Ολοκαυτώματος της Ρουμανίας που είναι αφιερωμένο στους 300.000 Εβραίους και Ρόμα που χάθηκαν κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος.
Ο Πρόεδρος της Ρουμανίας κ. Τράϊαν Μπασεσκού δήλωσε πως ήταν «χρέος της χώρας να αναγνωρίσει τη γενοκτονία που έγινε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και να τιμήσει τα θύματα. Επίσης, ο Αρχιραββίνος της Ρουμανίας κ. Μεναχέμ ΧαΚοέν επεσήμανε πως «αυτό το Μνημείο είναι γεμάτο συμβολισμούς. Χιλιάδες άτομα θανατώθηκαν που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην πολιτιστική και οικονομική ευημερία της Ρουμανίας». Κατά τη διάρκεια των αποκαλυπτηρίων διαβάστηκε μήνυμα του κ. Έλι Βίζελ, ο οποίος κατάγεται από τη Ρουμανία και έχει βραβευτεί με Νόμπελ Ειρήνης, με το οποίο ζήτησε από τους Ρουμάνους να μην ξεχάσουν το παρελθόν τους. Σχετικές δηλώσεις έκανε και ο διευθυντής του Συλλόγου για τον Διάλογο και την Εκπαίδευση των Πολιτών κ. Μικέλε Κέλσο, ο οποίος τόνισε πως: «Η Ρουμανία έχει κάνει μεγάλα άλματα, μέσω εκπαιδευτικών κυβερνητικών προγραμμάτων, ώστε να ενημερωθούν οι πολίτες για το ρόλο της Ρουμανίας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εντούτοις, για να γίνει καλύτερα κατανοητή η πρόσφατη ιστορία στους πολίτες της Ρουμανίας χρειάζονται περισσότερα εκπαιδευτικά προγράμματα και ειδικότερα χρειάζεται να γίνουν μαθήματα για το Ολοκαύτωμα».
(EJC, 7.10.09)
ΠΟΛΩΝΙΑ
Απεβίωσε ο τελευταίος ήρωας του Γκέτο της Βαρσοβίας. Σε ηλικία 90 ετών πέθανε ο Μαρκ Έντελμαν, ο τελευταίος επιζών που έπαιξε ηγετικό ρόλο στην εξέγερση του Γκέτο της Βαρσοβίας, η οποία κατεστάλη από τους Ναζί το 1943.
Συνεχίζοντας με το ίδιο μαχητικό πνεύμα, ο Έντελμαν έλαβε μέρος ανεπίσημα στο Κίνημα «Σολιντάρνος», τη Συνδικαλιστική Οργάνωση της Πολωνίας η οποία έκανε ενέργειες για να ανατρέψει το κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας τη δεκαετία του ΄80. Ο Λέχ Βαλέσα, τ. Πρόεδρος της Πολωνίας και ηγέτης του Κινήματος «Σολιντάρνος», δήλωσε για τον Έντελμαν: «Ήταν ένας έντιμος, απαράμιλλος άνθρωπος. Δεν υπάρχουν λόγια για να εκφραστεί αυτή η απώλεια». Ο Μάρκ Έντελμαν ήταν γιατρός και μετά τον Πόλεμο έζησε στην πόλη Λότζ, της Πολωνίας, όπου εργάστηκε σε ένα νοσοκομείο μέχρι τις τελευταίες μέρες της ζωής του.
Για τον Έντελμαν το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ, σε ανακοίνωσή του, δήλωσε: «Ο εβραϊκός λαός και το Κράτος του Ισραήλ θρηνούν για το θάνατο του τελευταίου επιζώντα που ηγήθηκε της εξέγερσης του Γκέτο της Βαρσοβίας. Ο Έντελμαν ήταν ένας από τους αρχηγούς της ηρωικής αντίστασης των Εβραίων κατά των Γερμανών, μία εξέγερση η οποία διέσωσε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια κατά τη διάρκεια της σκοτεινής περιόδου του Ολοκαυτώματος. Μισό εκατομμύριο Εβραίοι φυλακίστηκαν στο Γκέτο της Βαρσοβίας, το μεγαλύτερο Γκέτο που έφτιαξαν οι Γερμανοί στην Ευρώπη».
Σε συλλυπητήρια επιστολή που έστειλε η Κυβέρνηση του Ισραήλ στην Κυβέρνηση της Πολωνίας τονίζεται: «Είναι ηθική υποχρέωση να θυμόμαστε τη φρίκη του Ολοκαυτώματος και το μέγεθος του ηρωϊσμού. Πρέπει να θυμόμαστε και να μην ξεχνάμε».
Tο Ευρωπαϊκό Εβραϊκό Συνέδριο (EJC) εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια και τους φίλους του Έντελμαν, αποχαιρετώντας με τον τρόπο αυτό έναν από τους μεγαλύτερους ήρωες του εβραϊκού λαού. Επίσης, σε δηλώσεις που έκανε ο πρόεδρος του EJC κ. Μοσέ Κάντορ τόνισε πως ο Έντλεμαν: «έδειξε στον κόσμο ότι οι Εβραίοι είναι έτοιμοι να πολεμήσουν με γενναιότητα όσους επιδιώκουν να τους καταστρέψουν».
(EJC, 6.10.09)
Στο facebook το Μουσείο του Άουσβιτς. Το Mουσείο του Άουσβιτς άνοιξε σελίδα στο facebook (http://www.facebook.com/auschwitzmemorial) προκειμένου να προσεγγίσει νέους ανθρώπους, όπως ανακοίνωσε εκπρόσωπός του. Η σελίδα είναι διαθέσιμη από τις αρχές Οκτωβρίου και ήδη έχει 1.000 συνδρομητές, οι οποίοι άφησαν μηνύματα στα αγγλικά, τα εβραϊκά και τα πολωνικά. «Το facebook είναι ο καλύτερος τρόπος για να πλησιάσεις τους νέους», σημείωσε ο εκπρόσωπος κ. Σαβίκι, θυμίζοντας ότι οι περισσότεροι από τους περίπου ένα εκατομμύριο επισκέπτες του μουσείου είναι κυρίως νέοι.
(Καθημερινή, 16.10.09)
Ο αμερικανός αντιπρόεδρος στο Μνημείο της Εξέγερσης του Γκέτο. Ο αντιπρόεδρος των Η.Π.Α. κ. Τζο Μπάιντεν, στη διάρκεια της πρόσφατης επίσημης επίσκεψής του στην Πολωνία, απέτισε φόρο τιμής στους Εβραίους αγωνιστές της εξέγερσης του Γκέτο της Βαρσοβίας. Συνοδευόμενος από Πολωνό στρατιωτικό, ο κ. Μπάιντεν κατέθεσε στεφάνι στο μεγαλοπρεπές Μνημείο της Εξέγερσης, που ανεγέρθηκε το 1948, στη Βαρσοβία. Στην κορδέλα που υπήρχε στο στεφάνι αναγραφόταν: «Στη Μνήμη των Ηρώων της Εξέγερσης του Γκέτο της Βαρσοβίας».
Μετά την κατάθεση, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, σε ένδειξη τιμής, στάθηκε μπροστά στο Μνημείο με το δεξί του χέρι να ακουμπάει την καρδιά του. Κατά τη διάρκεια της τελετής μία παιδική χορωδία τραγούδησε εβραϊκούς ύμνους. Στη συνέχεια ο κ. Μπάιντεν συνομίλησε με Πολωνούς αξιωματούχους, καθώς και με τον Αρχιραββίνο της Πολωνίας κ. Μίκαελ Σούντριχ.
(EJC, 22.10.2009)
ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Νέο φως στην προσωπική ανάμιξη του Αδόλφου Χίτλερ στο Ολοκαύτωμα ελπίζουν οι ιστορικοί ότι θα ριχθεί όταν δημοσιευθούν τα απομνημονεύματα ενός από τους πιο στενούς συνεργάτες του. Ο λόγος για τον Φριτζ Ντάργκες, μέλος του στενού κύκλου του Φύρερ που πέθανε σε ηλικία 96 ετών. Ως υπασπιστής του ήταν παρών σε όλες τις σημαντικές συσκέψεις. Οι ιστορικοί ελπίζουν ότι μέσω της αυτοβιογραφίας του θα προσφέρει αποδείξεις ότι ο Χίτλερ διέταξε τους θανάτους έξι εκατομμυρίων Εβραίων. Αν κάτι τέτοιο αποδειχθεί αληθές, τότε θα ακυρώνει τους ισχυρισμούς μιας μερίδας ιστορικών οι οποίοι υποστηρίζουν ότι ο Χίτλερ δεν ήξερε τίποτα για το Ολοκαύτωμα. Σε συνέντευξή του σε γερμανική εφημερίδα λίγο πριν από το θάνατό του, ο Ντάργκες περιγράφει τη γνωριμία τους το 1934 σε συγκέντρωση του κόμματος, ενώ δεν διστάζει να τον χαρακτηρίσει ιδιοφυΐα.
(Η Βραδυνή, 31.10.2009)
- Λεπτομέρειες
Ευρωπαϊκή Ημέρα Εβραϊκού Πολιτισμού
Περισσότερες από 20 ευρωπαϊκές χώρες διοργάνωσαν εκδηλώσεις, που έγιναν στις 6 Σεπτεμβρίου 2009, κατά την Ευρωπαϊκή Ημέρα Εβραϊκού Πολιτισμού, θεσμός που φέτος «κλείνει» 10 χρόνια επιτυχημένης λειτουργίας, φέρνοντας διακόσες χιλιάδες ανθρώπους σε επαφή με την πλούσια εβραϊκή κληρονομιά.
- Λεπτομέρειες
ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης μετατράπηκε σε εβραϊκό κοιμητήριο: Ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης κοντά στο Βερολίνο, όπου δολοφονήθηκαν πάνω από χίλιοι άνθρωποι, μετατράπηκε χθες σε εβραϊκό κοιμητήριο. Το στρατόπεδο Λιμπερόζε (Lieberose), δορυφόρος του μεγαλύτερου Ζαξενχάουζεν (Sachsenhausen), βορείως του Βερολίνου, λειτούργησε από το 1943 μέχρι τον Φεβρουάριο του 1945. Σ’ αυτό το διάστημα, αξιωματούχοι των Ες Ες πυροβόλησαν και σκότωσαν 1.300 άρρωστους και ανήμπορους Εβραίους τροφίμους. Πτώματα ανακαλύφθηκαν, πρώτη φορά, σε τάφο κοντά στο Λιμπερόζε το 1958 και σχεδόν 600 βρέθηκαν το 1971. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, Ανατολικογερμανοί αξιωματούχοι μετέφεραν κάποια από αυτά στη Δρέσδη για εξέταση.
(Καθημερινή, 17.6.09)