- Λεπτομέρειες
Του Ανδρέα Μπουρούτη
Οι επέτειοι έχουν δημιουργηθεί για να μας θυμίζουν ότι το παρελθόν αποτελεί θεμέλιο λίθο του παρόντος. Το αναγνωρίζεις, το τιμάς και πορεύεσαι προς το μέλλον. Ως εκ τούτου η διαχείριση της μνήμης αποτελεί μια δύσκολη συνθήκη που δημιουργεί εντάσεις και διαφωνίες, ειδικά όταν αφορά δυσάρεστα ζητήματα του παρελθόντος, συνθήκες και γεγονότα που έχουν την αντανάκλαση τους στο σήμερα. Από την άλλη πλευρά η νοηματοδότηση μιας επετείου απαιτεί ανιδιοτέλεια και αφοσίωση στον σκοπό που υπηρετεί. Την καλλιέργεια δηλαδή μιας παιδευτικής σχέσης που ανταποκρίνεται δημιουργικά σε αυτό που μνημονεύεται και ζητά τη συμμετοχή του παρόντος στην αναμέτρηση του με το παρελθόν.
- Λεπτομέρειες
Η σύγκρουση μεταξύ ακαδημαϊκής γνώσης και εθνικών μύθων πολλές φορές είναι σφοδρή. Στην περίπτωση της Γενοκτονίας των Εβραίων τα τελευταία χρόνια διεξάγεται μια ζωηρή και εξελισσόμενη συζήτηση μεταξύ ειδικών και δημόσιας σφαίρας, πανευρωπαϊκά. Η συζήτηση αυτή αφορά τη συμβολή των τοπικών κοινωνιών στην ολοκλήρωση των σχεδίων των ναζιστικών δυνάμεων για την εξόντωση των Εβραίων της Ευρώπης. Μπορούν οι λαοί συνολικά να αισθάνονται περήφανοι ή αντίθετα ένοχοι για όσα έκαναν ή δεν έκαναν στο θέμα της διάσωσης των Εβραίων; Εως πρόσφατα στην Ελλάδα κυκλοφορούσαν αδιάψευστοι μια σειρά από εθνικούς μύθους. Ο πρώτος, ότι συλλήβδην η ελληνική κοινωνία έδειξε τη μέγιστη δυνατή αλληλεγγύη έναντι των διωκόμενων Εβραίων συμπολιτών της. Ενας δεύτερος μύθος ήταν ότι οι Ελληνες χριστιανοί ουδέποτε επέδειξαν αντισημιτική συμπεριφορά, στο παρελθόν ή και στο παρόν.
Περισσότερα: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ: H ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΘΝΙΚΟΙ ΜΑΣ ΜΥΘΟΙ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΠΟ ΠΑΛΑΙΟΠΩΛΕΙΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ «ΜΑΡΤΥΡΑ» ΤΗΝ ΤΡΑΓΙΚΗ ΜΟΙΡΑ ΝΕΑΡΗΣ ΕΒΡΑΙΟΠΟΥΛΑΣ
- Λεπτομέρειες
Της Σοφίας Παπαδοπούλου
Το πολυκαιρισμένο βιβλίο γαλλικής γραμματικής που εντόπισε ανάμεσα σε μια στοίβα με παλιά σχολικά εγχειρίδια ο ιστορικός Λεόν Σαλτιέλ σε παλαιοπωλείο της Θεσσαλονίκης δεν είχε μόνο ενδιαφέρουσα προέλευση -τον φημισμένο γαλλικό εκδοτικό οίκο Armand Colin με έδρα το Παρίσι- αλλά έκρυβε και την τραγική ιστορία της ιδιοκτήτριάς του, μιας νεαρής Εβραιοπούλας που δεν πρόλαβε να μεγαλώσει εξαιτίας του ναζιστικού μένους. Ήταν το όνομα Laure Pitchon (Λορ Πιτσόν), γραμμένο επιμελώς με μολύβι, εν είδει υπογραφής, στην πίσω πλευρά του εξωφύλλου, αυτό που κίνησε το ενδιαφέρον του Θεσσαλονικού ιστορικού, ο οποίος επιμένει να δίνει ζωή (όνομα και ταυτότητα) στα αντικείμενα που ανακαλύπτει σε παλαιοπωλεία και παζάρια παλαιών αντικειμένων, εντός κι εκτός συνόρων.
- Λεπτομέρειες
ΑΥΓΗ 31.1.2021, Συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη
«Η αλληλεγγύη, η συντροφικότητα, η έγνοια της μίας για την άλλη ήταν ένας παράγοντας καθοριστικός στην επιβίωση στα στρατόπεδα»
"Η μνήμη του Ολοκαυτώματος γίνεται αντιληπτή ως ασπίδα όχι μόνο ενάντια στον αντισημιτισμό αλλά και σε κάθε είδους ξενοφοβία, ρατσισμό, ολοκληρωτική ιδεολογία" λέει η Οντέτ Βαρών - Βασάρ. Η γνωστή ιστορικός και μεταφράστρια, από τις πρώτες που μελέτησαν και τροφοδότησαν την ιστορική γνώση για τη γενοκτονία των Εβραίων, τη στρατοπεδική λογοτεχνία, την ταυτότητα των σεφαραδιτών Εβραίων, τη μνήμη του Ολοκαυτώματος, φέρνει εκ νέου στο προσκήνιο αυτή τη μνήμη μέσα από μια σπουδαία γυναίκα που βίωσε την κόλαση του Άουσβιτς - Μπιρκενάου και κατόρθωσε να μετατρέψει το τραύμα σε δύναμη φωνής και δράσης προκειμένου αυτή η μνήμη να παραμείνει ζωντανή και να μεταδοθεί στις νεότερες γενιές.
Με την επανέκδοση της μαρτυρίας "Μπέρυ Ναχμίας: Κραυγή για το αύριο" (εκδ. Αλεξάνδρεια), στην οποία συμπεριλαμβάνεται η επιστημονική τεκμηρίωση μέσω του επιμέτρου της, η Οντέτ Βαρών - Βασάρ "συνομιλεί" με τη θεία της, αλλά δεν μετατρέπει αυτόν τον διάλογο σε οικογενειακή υπόθεση. Τουναντίον. Φωτίζει κι άλλες πτυχές. "Ελπίζω ότι έχω εντάξει την Μπέρυ στην Ιστορία της μνήμης του Ολοκαυτώματος στην Ελλάδα, ως μια εμβληματική μορφή" λέει γι' αυτή τη γυναίκα, από τις πρώτες και ελάχιστες που έγραψαν για την εμπειρία τους, εντάσσοντας τον αναγνώστη και στον γυναικείο κόσμο του στρατοπέδου. Εκεί όπου "οι γυναίκες πλήττονται στον πυρήνα της θηλυκότητάς τους".
- Λεπτομέρειες
Ο αντισημιτισμός είναι αρρώστια της κοινωνίας μας και δυστυχώς υφίσταται ακόμη και σήμερα 76 χρόνια μετά και εκδηλώνεται πότε με τη ρητορική πότε με τη βία αλλά συχνά παρουσιάζεται και με τη μορφή ενός «αστείου», μιας νοοτροπίας, μιας καχυποψίας για τα πράγματα. Την επισήμανση αυτή έκανε μιλώντας στο πρώτο πρόγραμμα και τον Θάνο Σιαφάκα ο εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Εβραϊκού Συμβουλίου στα Ηνωμένα Έθνη Λεόν Σαλτιέλ.
Ο κ. Σαλτιέλ μίλησε για τον ασύλληπτο αριθμό των 6 εκατ. θυμάτων που οδηγήθηκε χωρίς απολύτως καμία διάκριση σε μαρτυρικό θάνατο τονίζοντας ότι ακόμη και σήμερα ένας στους τέσσερις εβραίους υφίσταται μόνον αντισημιτική ρητορική αλλά και φυσική βία και αυτό μόνο στην Ευρώπη. Φανταστείτε τι συμβαίνει και σε άλλα μέρη του κόσμου, υπογράμμισε ο εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Εβραϊκού Συμβουλίου. Το αντίδοτο σε όλα αυτά παραμένει η εκπαίδευση και η παιδεία, όμως και αυτό απαιτεί χρόνο κατέληξε στη συνέντευξη του ο κ. Σαλτιέλ.