Του Εγιάλ Ναντάβ
«…στο δικαστήριο της Χάγης, θα καθίσουν δικαστές από όλο τον κόσμο, αλλά μόνο ένας δικαστής που βίωσε προσωπικά το Ολοκαύτωμα. Ίσως μπορεί να τους εξηγήσει τη διαφορά μεταξύ αυτού και ενός τρομερού πολέμου με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, στον οποίο επίσης σκοτώνονται, μεταξύ άλλων και πολλοί άμαχοι. Ίσως τον ακούσουν. Μάλλον όχι.»
Στο αεροδρόμιο του Άμστερνταμ, η αξιωματικός μετανάστευσης με ρωτάει φιλικά γιατί έφτασα. Υπάρχει ακρόαση στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, απαντώ. Για ποιο θέμα, ρωτάει. Μου είναι δύσκολο να βγάλω τη λέξη γενοκτονία από το στόμα μου. Για τον πόλεμο στη Γάζα, απαντώ. Στη συνέχεια ρωτά, χωρίς προειδοποίηση, μια ερώτηση που αφορά σε κάθε Ισραηλινό από τις 7 Οκτωβρίου: Είναι ασφαλής η οικογένειά σας;
Κρύο τώρα στη Χάγη. Το παλάτι του δικαστηρίου έλαμψε το απόγευμα με τη θερμοκρασία δύο βαθμών κάτω από το μηδέν. Αύριο το πρωί θα είναι το σκηνικό μιας σπάνιας διεθνούς αντιπαράθεσης, μιας πολιτικής παράστασης που μεταμφιέζεται σε νομικό γεγονός: ο ισχυρισμός της Νότιας Αφρικής ότι το Ισραήλ δεν τήρησε τις υποχρεώσεις του βάσει της Σύμβασης για τη Γενοκτονία, μια σύμβαση που ήταν μεταξύ των πρωτοβουλιών του (Ισραήλ) μετά το Ολοκαύτωμα.
Οτι διαπράττει γενοκτονία στη Λωρίδα της Γάζας.
Πίσω από τη Νότια Αφρική, και το Ισραήλ το γνωρίζει ήδη καλά, βρίσκονται πολλές άλλες χώρες και οντότητες, που εργάζονται εντατικά για να αποδυναμώσουν τη δικαιολόγηση του πολέμου του. Η κυβέρνηση στη Νότια Αφρική έχει μακροχρόνιο λογαριασμό με το Ισραήλ, λόγω της υποστήριξής του στο καθεστώς του απαρτχάιντ, αλλά ο ηθικός και ιδεολογικός απολογισμός συνοδεύεται πλέον από συμφέροντα, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών.
Υπάρχουν πολλές θλιβερές ειρωνείες σε αυτό το γεγονός. Το πρώτο είναι ότι το Ισραήλ είναι η χώρα των ανθρώπων που υπέστησαν τη χειρότερη γενοκτονία στην ιστορία. Το δεύτερο είναι ότι η Χαμάς, το πρωί της 7ης Οκτωβρίου, πραγματοποίησε μια πιλοτική γενοκτονία εντός των συνόρων μας. Και αν δεν ήταν ο Ισραηλινός Στρατός, θα συνέχιζε να δολοφονεί και να βιάζει. Και εδώ, η πρώτη νομική υπόθεση που σχετίζεται με την 7η Οκτωβρίου είναι αυτή που ασκήθηκε εναντίον του Κράτους του Ισραήλ. Όχι εναντίον των δολοφόνων και των χρηματοδοτών τους, από το Ιράν μέχρι το Κατάρ. Άλλη μια ειρωνεία, οι Νοτιοαφρικανοί και οι βοηθοί τους θα επιτεθούν: εσείς, τα θύματα, γίνατε και οι ίδιοι εγκληματίες.
Η συζήτηση θα διαρκέσει χρόνια. Αλλά η Νότια Αφρική ζητά μια προσωρινή εντολή που θα διατάσσει το Ισραήλ να σταματήσει τις ("γενοκτονίες") ενέργειές του. Ο πήχης που απαιτείται για την έκδοση μιας τέτοιας εντολής είναι απίστευτα χαμηλός. Αρκεί να αποδειχθεί ότι οι Παλαιστίνιοι μπορεί να ζημιωθούν γενικά, ώστε το δικαστήριο -αν θέλει- να εκδώσει την εντολή.
Στη Λωρίδα της Γάζας διεξάγεται ένας σοβαρός πόλεμος και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο παλαιστινιακός πληθυσμός πλήττεται πολύ, όπως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Ισραηλινός Στρατός υφίσταται οδυνηρές απώλειες. Οι Αρχές ασφαλείας δεν αμφιβάλλουν ιδιαίτερα για τον αριθμό των νεκρών που εμφανίζονται. Αλλά μεταξύ του μεγάλου αριθμού θυμάτων, τεράστιων καταστροφών υποδομών και της γενοκτονίας - υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα, ηθικό και πραγματικό.
Δεν έχει σημασία. Η εντολή θα αντηχεί από τη μια άκρη του κόσμου στην άλλη, ένα παλαιστινιακό εργαλείο προπαγάνδας του καλύτερου είδους. «Απόδειξη» ότι το Ισραήλ τους δολοφονεί, ή στοχεύει να εξαλείψει την ύπαρξή τους ως λαό, οργανωμένα. Η εντολή θα συνοδεύεται από εικονογραφήσεις: αποσπάσματα από την ισραηλινή συμμορία των καβγατζήδων, από τον υπουργό Amichai Eliyahu μέσω του μέλους της Κνεσέτ Nissim Vatori έως τον κλόουν φαρσέρ Yanon Magal.
Το αδίκημα της «εξόντωσης ενός λαού» απαιτεί απόδειξη της πρόθεσης. Πηγαίνετε να εξηγήσετε στον κόσμο ότι υπουργοί της κυβέρνησης, μέλη του κυβερνητικού συνασπισμού και τα φερέφωνα της προπαγάνδας τους θέλουν μόνο να προσελκύουν θαυμαστές στο Twitter και ότι στην πραγματικότητα κάθε επιχείρηση γίνεται με στενή νομική υποστήριξη. Στην ακρόαση της Παρασκευής, όταν θα παρουσιαστεί η θέση του Ισραήλ, θα το εξηγήσουν και αυτό, αλλά θα επιμείνουν επίσης σε τεχνικά ζητήματα, για παράδειγμα, ότι η Νότια Αφρική έπρεπε να έχει λάβει μια σειρά ενεργειών πριν απευθυνθεί στο δικαστήριο.
Όλο αυτό το δηλητηριώδες αυγό επωάζεται τώρα. Τρομάζει τους λήπτες αποφάσεων, περισσότερο από όσο είναι διατεθειμένοι να παραδεχτούν. Τα θέματα εγκλημάτων πολέμου μπορούν να εκφυλιστούν πολύ γρήγορα και σε πολύ προσωπικό επίπεδο για αυτούς. «Η σκέψη οξύνεται μπροστά σε ένα διεθνές δικαστήριο», μου σχολίασε ένας δικηγόρος που ασχολείται με αυτό, «σαν τη σκέψη του κρεμασμένου από σχοινί». Με αυτή την αιχμηρή σκέψη, όπως δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Ynet, κλήθηκε η μεγαλύτερη νομική ιδιοφυία που αναδύθηκε στο Ισραήλ, ο πρώην πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Aharon Barak, να υπηρετήσει τη Σημαία.
Ο άνθρωπος που τον κάλεσε για να του ζητήσει να συστρατευτεί είναι ο στενός συνεργάτης, ο υπουργός Ρον Ντέρμερ. Ο Ντέρμερ κατέστησε σαφές ότι αυτό είναι εν γνώση του πρωθυπουργού Νετανιάχου. Είδα τον δικαστή Μπαράκ σήμερα, στο δρόμο για την πτήση. Δώσαμε τα χέρια και τίποτα περισσότερο. Ο Μπαράκ κινήθηκε με κριτική και συγκρατημένη διάθεση. Ούτε συνέντευξη, ούτε λόγια.
Διευκρίνισε στο υπουργείο Εξωτερικών ότι θα παραμείνει στη Χάγη μέχρι να εκδοθεί η προσωρινή διαταγή ή όσο χρειαστεί σύμφωνα με τις οδηγίες του δικαστηρίου. Όσοι μίλησαν μαζί του τους τελευταίους μήνες λένε ότι τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου ξύπνησαν μέσα του εκείνο το κρυφό τραύμα, από το κυνηγητό των παιδιών, τον Μάρτιο του 1944, στο γκέτο Kovna. Μια επιχείρηση από την οποία η μητέρα του και εκείνος γλίτωσαν από το δέρμα των δοντιών των διωκτών τους.
Αυτό είναι το τραύμα της γενοκτονίας, της πραγματικής.
Αύριο το πρωί, στο δικαστήριο της Χάγης, θα καθίσουν δικαστές από όλο τον κόσμο, αλλά μόνο ένας δικαστής που βίωσε προσωπικά το Ολοκαύτωμα. Ίσως μπορεί να τους εξηγήσει τη διαφορά μεταξύ αυτού και ενός τρομερού πολέμου με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, στον οποίο επίσης σκοτώνονται, μεταξύ άλλων και πολλοί άμαχοι. Ίσως τον ακούσουν. Μάλλον όχι.
*Mετάφραση – ανάρτηση 11.1.2024 στο facebook του Βίκτωρα Ελιέζερ από άρθρο στην ιστοσελίδα ynet.co.il
